Yıldırım Çarpması

Yıldırım çarpmaları görmesi harika olabilir, ancak ölümcül de olabilirler. 300 kilovoltluk bir güçle, yıldırım havayı 50.000 derece Fahrenheit’e kadar ısıtabilir. Bu güç ve ısı kombinasyonu insan vücudunda ciddi hasara neden olabilir. Yanıklara, kulak zarının yırtılmasına, göz hasarına, kalp durmasına ve solunumun durmasına neden olabilir. Yıldırım çarpması mağdurlarının yaklaşık % 10’u ölürken, hayatta kalan % 90’ının çoğu kalıcı komplikasyonlarla kalıyor.

Şimşek Çakmasının 5 Yolu

Yıldırım, bulutlarda elektrostatik yük birikmesinin bir sonucudur. Bulutun üstü tipik olarak pozitif yüklenir ve bulutun tabanı negatif yüklenir. Yüklerin ayrılması arttıkça, negatif yükler buluttaki pozitif yüklere veya yerdeki pozitif iyonlara atlayabilir. Bu olduğunda, yıldırım düşmesi meydana gelir.

Herhangi bir yıldırım çarpması ciddiye alınmalı ve kişinin yıldırım çarpması sonucunda tıbbi yardım alması gerekir. Yıldırımın bir insana çarpabilmesinin tipik olarak 5 yolu vardır.

1.Doğrudan Grev

Şimşeklerin bireyleri vurabilmesinin beş yolu arasında, doğrudan grev en az yaygın olanıdır. Doğrudan bir grevde, yıldırım akımı doğrudan vücuttan geçer. Bu tür grev en ölümcül olanıdır, çünkü akımın bir kısmı cilt üzerinde hareket ederken, diğer kısımlar tipik olarak kardiyovasküler sistem ve sinir sistemi boyunca hareket eder. Yıldırım tarafından üretilen ısı ciltte yanıklara neden olur ve akım kalp ve beyin gibi hayati organlara zarar verebilir.

2.Yan Flaş

Bu vuruş türü, yıldırım yakındaki bir nesneye temas ettiğinde ve mevcut parçanın bir kısmı nesneden bir kişiye atladığında meydana gelir. Kişi tipik olarak yaklaşık 1 ile 2 metre uzakta, vurulmuş olan nesneye yakındır. Bu tür bir grev genellikle bir kişi ağaç gibi uzun nesnelerin altına sığınmak istediğinde ortaya çıkar.

3.Toprak Akımı

Bu vuruş türü, şimşek bir ağaç gibi bir nesneye çarptığında ve akımın bir kısmı zemin boyunca seyahat edip bir kişiye çarptığında meydana gelir. Toprak akım çarpmaları yıldırım düşmesine bağlı ölüm ve yaralanmalara neden olur. Akım bir kişiyle temas ettiğinde, vücuda akıma en yakın bir noktada girer ve yıldırımdan daha uzak bir temas noktasında çıkar. Akım vücuttan geçerken, vücudun kardiyovasküler ve sinir sistemlerinde büyük hasara neden olabilir. Toprak akımı, her türlü iletken malzemeden geçebilir.

4.İletim

İletim yıldırım çarpmaları, yıldırım bir kişiye vurmak için metal teller veya sıhhi tesisat gibi iletken nesnelerden geçerken ortaya çıkar. Metal yıldırım çekmemesine rağmen, iyi bir elektrik akımı iletkenidir. Çoğu iç mekan yıldırım çarpması, iletimin bir sonucu olarak ortaya çıkar. İnsanlar fırtınalar sırasında pencereler, kapılar ve elektrik prizlerine bağlı iletken nesnelerden uzak durmalıdır.

5.Flamalar

Bir yıldırım akımı oluşmadan önce, bir bulutun altındaki negatif yüklü parçacıklar, pozitif yüklü zemine ve özellikle pozitif flamalar tarafından çekilir. Pozitif flamalar, yerden yukarı doğru uzanan pozitif iyonlardır. Adım liderleri olarak da adlandırılan negatif yüklü iyonlar, yere doğru ilerledikçe bir elektrik alanı oluştururlar. Pozitif flamalar negatif iyonlara doğru uzandığında ve bir adım liderine temas ettiğinde, yıldırımlar, bir yıldırım düştüğünde, alandaki diğer flamalar deşarj olur. Flamalar zemin yüzeyi, ağaç veya kişi gibi şeylerden uzayabilir. Bir kişi bir yıldırım düştükten sonra taburcu olan flamalar arasında yer alıyorsa, o kişi ciddi şekilde yaralanabilir veya ölebilir. Yayın akışı ihtarları, diğer ihtar türleri kadar yaygın değildir.

Yıldırım Çarpması Sonucu İnsan Vücudunda Görülen Etkiler

Yıldırım çarpmasından kaynaklanan sonuçlar değişkendir ve grev türüne ve vücuttan geçen akım miktarına bağlıdır.

• Yıldırım, ciltte yanıklara, derin yaralara ve doku hasarına neden olabilir. Elektrik akımı ayrıca Lichtenberg figürleri (dallanan elektrik deşarjları) olarak bilinen bir tür yaralanmaya neden olabilir. Bu tür bir korkuluk, yıldırım akımı vücutta dolaşırken meydana gelen kan damarı tahribatı sonucu gelişen olağandışı fraktal desenlerle karakterizedir.

• Yıldırım kalbin durmasına neden olabileceğinden kalp durması meydana gelebilir. Ayrıca aritmilere ve pulmoner ödemlere (akciğerlerde sıvı birikimi) neden olabilir.

• Yıldırım çarpması bir dizi nörolojik duruma ve beyin hasarına neden olabilir. Bir kişi komaya girebilir, uzuvlarda ağrı ve uyuşma veya halsizlik yaşayabilir, omurilik yaralanmalarından muzdarip olabilir veya uyku ve hafıza bozuklukları geliştirebilir.

• Kulağa zarar verebilir ve işitme kaybına neden olabilir. Ayrıca vertigo, kornea hasarı ve körlüğe neden olabilir.

• Şimşek çakmasıyla vurulma gücü, kıyafetlerin ve ayakkabıların patlamasına veya parçalanmasına neden olabilir. Bu tür travma ayrıca iç kanamaya neden olabilir ve bazen kırık kemiklere neden olabilir.

• Şimşek ve fırtınalara uygun tepki hızlı bir şekilde sığınmaktır. Kapılardan, pencerelerden, elektrikli ekipmanlardan, lavabolardan ve musluklardan uzak durun. Dışarıda yakalanırsanız, bir ağacın altına sığınmayın veya kayalık çıkıntı aramayın. Elektrik sağlayan kablolardan veya nesnelerden uzak durun ve güvenli bir barınak bulana kadar hareket etmeye devam edin.