Ripple Nedir ?

İki kelimelik bu soru, aslında arkasında devasa bir teknoloji ve bütün dünyayı değiştirebilecek bir fikir barındırıyor. Ripple, kripto para dünyasının yıldız isimlerinden biri olmasının yanı sıra hayatımıza direkt etki edebilecek projelerin ise en başında geliyor.

2012 yılında Ripple Labs tarafından geliştirilmeye başlayan Ripple projesi, internet aracılığıyla para gönderimi işini hızlandırmak ve ucuzlatmak üzere ortaya atılmıştı. Temelleri ise 2005 yılına kadar dayanıyordu.

2005 yılında Ryan Fugger, para aktarma işlemlerini internet üzerine taşıyarak, hızlandırmayı amaçlayan bir proje geliştirmeye başlamıştı. Bitcoin’in gün yüzüne çıkmasının ardından Jed McCaleb, benzer bir fikri kripto ağları üzerinden yapabilme fırsatlarını aramaya başladı. 2012’de ise McCaleb, Ryan Fugger ile çalışan geliştiriciler Arthur Britto ve David Schwartz ile bir araya gelerek, Ripple projesini başlattı.

Fugger’in geliştirdiği OpenCoin, artık Ripple olarak adlandırılmaya başlanmış ve bu isimle geliştirme faaliyetlerine devam edilmişti. 2013 yılına gelindiğinde ise Ripple, birçok bankanın geliştirdikleri sistemle ilgilenmeye başladığını duyurdu.

2018’de ise 100’den fazla banka Ripple’ın piyasaya sürdüğü XCurrency sistemini kullanmak üzere anlaşma imzaladılar. Fakat tüm bu bankalar, XRP olarak kısaltılan kripto para token’i üzerinden sistemlerini işletmekten kaçınmışlardı. Buna rağmen bu anlaşma, Ripple’ın çalışabilir ve gerçekten kullanılabilir olduğunun en büyük kanıtı olmayı başarmıştı.

Chris Larsen’in dünyanın en önemli üniversitelerinden Stanford’da yaptığı konuşmada dediği gibi “Ripple, merkeziyetsiz bir ağ üzerinde kimsenin kontrolü olmayan bir para aktarma sistemi olmayı” amaçlıyordu. Ripple, 2018’den sonra Amerikan Doları aktarma sistemi SWIFT’in en önemli rakibi olmuştu. Bu başarı, ABD hükümetini de karşısına almak demekti. Nitekim öyle de oldu ve Amerikan kurumları XRP’ye dava açtılar. Amaçları kripto paraların menkul kıymet olmadığını göstermekti. Eğer bu kabul edilirse, bütün kripto para dünyası kökünden sarsılabilirdi.

Ripple Nedir? Ripple Nasıl Çalışıyor?

Buraya kadar XRP’nin kısa tarihini aktardık. Fakat bunu yaparken bile sistemin nasıl çalıştığını büyük ölçüde açıklamayı başardığımızı düşünüyoruz. Ripple, merkeziyeti olmayan, hızlı ve ucuz bir para aktarma sistemi oluşturmayı hedefliyordu. Böylece XRP, USD transferleri komple kendi sistemi üzerine taşıyabilirdi.

Öncelikle klasik para aktarma sistemlerinin nasıl çalıştığından bahsetmemiz gerekiyor. Örneğin; A kişisinden B kişisine Amerikan Doları göndermek istediğiniz bir senaryo düşünelim. Öncelikle A kişisi kendi bankasından dolar gönderme işlemi tanımlıyor. Bu işlem kendi bankasından Amerikan Merkez Bankası sistemine yani SWIFT (Dünya Çapında Bankalararası Finansal Telekomünikasyon Derneği) üzerine gidiyor. Sonrasında işlem B kişisinin bankasına iletiliyor ve para gönderme işlemi tamamlanıyor. Fakat bu hem çok uzun sürüyor hem de her işlemde kesinti yapılıyor.

Bitwave’in CEO’su Pat White ise Ripple kısaca şöyle özetliyordu: “Sistem en başından beri SWIFT’in yerini almak ve büyük kurumlar arasındaki aktarımların ağını oluşturmak için tasarlandı.”

Peki, Ripple para gönderme sistemi nasıl çalışıyor?

XRP ya da Ripple, onlarca yıldır Güney Doğu Asya’da kullanılan Hawala Sistemi benzeri bir yapı kullanılıyor. Asya’da kullanılan sistemde, insanlar bankaların yüksek işlem ücretlerin kaçınmak adına kendi aralarında bir sistem kurmuşlardı. Bu sisteme göre para göndermek isteyen bir kişi, bulunduğu şehirdeki Hawala dükkanına gidiyordu. Buraya göndermek istediği parayı veriyor ve karşılığında bir kod ya da senet alıyordu. Ardından parayı göndermek istediği kişiye bu kodu ya da senedi veriyordu. Parayı alacak kişi ise kendi bölgesindeki Hawala dükkanına gidip, kodu göstererek, parasını alıyordu. İki dükkan arasında ise paranın miktarı ve kod hakkında bilgi paylaşılıyordu. Böylece para gerçekten iki dükkan arasında gitmesine gerek kalmıyordu. Para ilk dükkanda kalıyor, çıkış ise ikinci dükkanın kasasından oluyordu.

Ripple bu sistemi çok benzer şekilde işletiyor. Fakat burada dükkanlar ya da Hawala bayisi bulunmuyor. Onun yerine, merkeziyeti olmayan, biri tarafından yönetilmeyen, internet üzerinde çalışan bir ağ bulunduruyor. Bütün işlemler bu ağ üzerinde gerçekleştiriliyor ve güvenliği sağlanıyor. Burada Hawala dükkanları yerine Gateway denilen dijital kapılar bulunuyor. Ağ üzerinde birbirlerine bilgi konusunda güvenmeleri otomatik olarak sağlanan kapılar oluşturuluyor. Bu kapılar birbirleri arasındaki bilgileri doğruladıklarından, sistemin güvenliği sağlanmış oluyor. Ayrıca tüm bu bilgiler, halihazırda bankaların kullandıkları https: sistemi üzerinden aktarılıyor. Böylece banka sistemlerinin Ripple ağı üzerine aktarılması hızlandırılıyor.

Her bir para gönderimi işlemi için istenen ücret ise 0.00001 XRP düzeyinde. Bu da 1 kuruşun binde birine tekabül eden bir miktar anlamına geliyor. Bazı para gönderme sistemlerinde bu ücretler, 100 dolarda 15 dolar kesintiye kadar çıkabiliyor. Aradaki farkı siz tartabilirsiniz.

Ripple ağının üzerine kurulduğu ağa ise XRP Ledger ismi veriliyor. Bankaların çekindikleri kısım ve davanın ana konusu ise tam olarak burada başlıyor. Ağda işlemler XRP üzerinden yürütülüyor. Bu sebeple bankalar direkt olarak XRP kullanarak işlemleri iletmek yerine, XCurrency adı verilen benzer bir sistemi tercih ediyorlar. Fakat son yapılan anlaşmalarla birlikte özellikle Japonya’daki bazı bankalar, XRP ağı üzerinden de işlem yapmaya başlamış durumdalar.

Ripple Labs eğer istediğini başarabilirse, ABD hükümetinin özellikle ABD Doları gönderme işlemlerindeki bütün hakimiyetini bir anda yerle yeksan edebilir. Buradaki bütün pazarı kendi üzerine geçirerek, bir numaralı ekonomik sistem olabilir. Bu da Ripple projesinin önündeki yolun asla bitmeyeceğini gösteriyor.

Ripple Davası Nedir?

Halihazırda bütün bankaların kullandıkları para gönderme sistemlerinin yerine geçmek ve ABD hükümetinin dolar üzerindeki hakimiyetini sonlandırmak isteyen Ripple, elbette bunu kolay şekilde gerçekleştiremeyecekti. Karşısında binlerce yıldır kullanılan bir banka sistemi ve dünyanın en büyük ekonomik gücü yer alıyordu.

Ripple, işleri ilerletmeye ve Japonya özelinde sistem içine girmeye başlayınca, işler değişti. ABD, hemen harekete geçerek, Ripple’ın önünü kesmek üzere harekete geçti. XRP’nin bir aktarım sistemi olarak ABD’de kullanılabilmesi için kendini bir menkul kıymet yani bir tür mal olarak kabul ettirmesi gerekiyordu. Ripple mahkemesi duruşmalarında, davayı açan taraflar, kripto paraların bir mal olarak kabul edilemeyeceğini söylüyorlardı. Geliştiriciler ise tahmin ettiğiniz üzere bu görüşün artık çağ dışı kaldığını belirtiliyorlardı. Peki, Ripple davası tam olarak neydi?

Dava, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) ile Ripple Labs arasında sürüyor. SEC bir diğer adıyla ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) 22 Aralık 2020’de yayınladığı bir basın açıklaması ile Ripple Labs Inc. Şirketine dava açma karar aldığını duyurmuştu. SEC, dava dilekçesinde Ripple’ın şirketin işlerini finanse etmek için sermaye topladığını iddia etmişti.

Açılan davada 1,3 milyar dolarlık tazminat talep edilirken Ripple’ın 2013 yılından itibaren, XRP olarak bilinen dijital varlıkların ABD’deki ve dünyadaki yatırımcılara kayıt dışı olarak satarak fon topladığı öne sürülüyordu. Yani iddialara göre Ripple, insanlardan aldığı hizmetlerin ödemesini geleneksel para birimi yerine dijital olan XRP ile yapıyordu.

Aslında bu bütün kripto para projelerinin yürüttüğü bir çalışma yöntemi. Diğer şirketlerin tümü de projelerini finanse etmek üzere piyasaya coin ya da token sürüyorlar ve bunların değerleri üzerinden kendilerine gelir sağlıyorlar.

SEC ise bu yöntemin yasalara uygun olmadığını ve bu tarz satışlardan elde edilen gelirlerin yasal olmadığını iddia ediyor. Eğer mahkeme, SEC’in iddiasını kabul ederse, bütün kripto dünyası bundan kökten etkilenebilir. Çünkü neredeyse bütün projeler bu yöntemlerle projelerini finanse etme yolunu seçiyorlar. Fakat burada hukuki birçok detayın olduğunun da altını çizelim.

Ripple Mahkemesi Detayları

ABD’li hukukçuların büyük kısmının Türkiye’deki yasaları örnek gösterdiklerini de belirtmeden geçmeyelim. ABD’de işleyen bütün kurumlar, yasalara ve yönetmeliklere tam bağlılık halinde hareket ediyorlar. Yasalar ise herhangi bir esniklik bırakmadan hazırlanıyor ve anlık değişimlere hemen ayak uyduramıyorlar. Fakat Türkiye’deki yasalarda, BDDK, Merkez Bankası ya da buna benzer devlete bağlı kurumlar, özerk olarak çalışabildikleri için kripto para gibi unsurlara isterlerse hemen ayak uydurabiliyorlar. ABD’de kurumlara bu esneklik sağlanmadığı için SEC, halihazırdaki yasalara göre iddialarını şekillendiriyor.

Aslına bakarsanız, XRP’nin ABD Menkul Kıymetler Yasası karşısındaki konumu yıllardır tartışılıyor. Bu yıl haziran ayında Vadeli Emtia İşlemleri Ticaret Komisyonu (CFTC) eski Başkanı Christopher Giancarlo yaptığı bir açıklamada XRP’nin menkul kıymet değil, “bir para birimi veya bir değişim aracı olarak görülmesi” gerektiğini söyledi. Giancarlo açıklamasının dayanağı olarak bir şeyin bir menkul kıymet olup olmadığını değerlendirmede ana standart olarak kullanılan bir Yüksek Mahkeme davası olan Howey Testini gösterdi. Howey Testi’ne göre; eğer para yatırılan ortak bir işletmede başkalarının çabalarından elde edilen makul bir kâr beklentisi söz konusu ise bu bir menkul kıymettir. Giancarlo’ya göre, XRP yatırımcılarına getiri ya da Ripple’ın karından pay alma sözü verilmedi. Bu da XRP’yi menkul kıymet konumundan çıkarıyor.

Eğer bu dava Ripple lehine sonuçlanırsa, yukarıda anlattığımız problemin büyük bir bölümü kökten çözülecek. Anlattığımız gibi bankalar, XRP kullanmaktan kaçınıyorlar ve cezai işlemlerden korkuyorlardı. XRP eğer davayı kazanırsa, ABD nezdinde kendisini bir menkul kıymet olarak kanıtlamış olacak. Fakat XRP bu davayı kaybederse, SEC’in tüm kripto para borsalarına karşı dava açma şansı doğacak. Halihazırda SEC’in XRP’den 1.3 milyar dolar talep ettiği düşünülürse, bütün kripto paralar için sarsıcı bir sahne ortaya çıkabilir. Kısaca Ripple davası sonucu birçok şeyi kökünden değiştirecek.

XRP Nasıl Satın Alınır?

Buraya kadar olan bölümde Ripple Nedir? sorusuna ayrıntılı bir cevap vermeye çalıştık. XRP, halihazırda Bitcoin ve Ethereum’dan sonraki en büyük kripto para projelerinden biri. Davayı kazanması durumunda ise gideceği üst noktanın sınırı yok.

Eğer sizde XRP’ye yatırım yapmak istiyorsanız hemen aşağıda yer alan adımları takip edebilirsiniz. Böylece XRP TRY alımları yapabilirsiniz.

Fakat bu satın alımı yaparken, güvenli kripto para borsalarını kullanmanızı tavsiye ederiz. Son çıkan yasaların ardından yerli kripto paraları üzerinde işlem yapmanız ise sizin için daha iyi olacaktır. Bu sebeple İzmir merkezli Coinzo, sizin için en iyi mecra olabilir.

1- Kripto Para Borsasına Üye Olunur

Bitcoin satın almak için ilk yapmanız gereken, güvenilir ve büyük bir kripto para borsası üzerinde hesap açmak. Bunun için yerli çözümler üreten Coinzo, gayet yerinde ve avantajlı bir kripto para borsası.

Hesabımızı açmak için Coinzo.com adresine giriş yapıyoruz.

Hemen karşımızda duran Kayıt Ol butonuna tıklıyoruz.

Karşımıza çıkan Hesap Oluşturun kısmından bilgilerimizi giriyoruz.

Giriş yaptığımız e-posta adresimize gelen doğrulama e-postasına tıklıyor ve üyelik oluşturma isteğimizi onaylıyoruz. Bu işlemi onaylamazsanız, hesabınıza erişim sağlayamazsınız.

Onay tuşuna bastıktan sonra Coinzo resmi internet adresine yönlendirildiğini göreceksiniz. Bu yönlendirmeden sonra sağ üstte bulunan Giriş Yap butonuna basıyoruz. Burada e-posta adresimizi ve belirlediğimiz şifremizi giriyoruz.

Karşımıza yukarıda gördüğünüz gibi bir ekran gelecek. Tebrikler artık bir kripto para borsasına üyesiniz!

Üyelik sonrasındaki adımımız ise yatırım yapacağımız miktarı belirlemek ve harekete geçmek.

2- XRP TRY İşlemi Nasıl Yapılır?

Ana ekranda üst menüde yer alan Yatır / Çek kısmına tıklıyoruz. Karşımıza hemen aşağıdaki gibi bir ekran geliyor.

Bu ekranda yapacağımız ilk işlem, sağ tarafta gördüğümüz Şimdi Doğrula butonuna basmak. Bu butona bastıktan sonra hesabımızı onaylamak için bazı kişiler bilgilerimizi girmemiz istenecek. İstenen bilgiler Bakanlık tarafından resmi olarak belirtilen ve her kripto para borsasının kullanıcılardan alması gereken bilgilerden oluşuyor.

Bu bilgileri girdikten sonra yine Yatır / Çek ekranına gelerek, Türk Lirası İşlemleri altında yer alan TRY Yatır tuşuna basıyoruz.

Tuşa bastıktan sonra kişisel banka bilgilerimizi giriyoruz ve yatırmak istediğimiz miktarı belirtiyoruz. Böylece banka hesabımızdaki yatırım amacıyla ayırdığımız parayı, Coinzo sistemine göndermiş oluyoruz.

Paranızın Coinzo hesabınızda görünmesi biraz zaman alabilir. Hesabınızda paranın belirmesi için bir süre beklemeniz gerekecektir. Arada sırada kontrol ederek, paranın sisteme geçip geçmediğini görebilirsiniz.

Para hesabınızda göründükten sonra ise artık XRP satın alabiliriz.

Bunun için en üst menüde yer alan Market yazısına tıklıyoruz. Ardından aşağıdaki ekranda gördüğünüz XRP yazısının üstüne tıklıyoruz.

Sağ tarafta duran Emir Ver kısmından almak istediğimiz kadar XRP değeri seçiyoruz. XRP, diğer para birimlerinden farklı olarak bütün sayılar halinde alınmak zorunda değil! İsterseniz 1 adet XRP alabileceğiniz gibi 0.25 adet de XRP alabilirsiniz. Yatırdığınız miktara göre binlerce XRP’yi cüzdanınıza atabilirsiniz.

Alış Emri Ver dediğimiz anda XRP satın almış oluyoruz. Ripple ile birlikte Bitcoin, Neo, Link, HotCoin gibi onlarca başka altcoin’i de Coinzo güvencesiyle cüzdanınıza ekleyebilirsiniz.