Kübizm Nedir

Kübizm, 1906-1908 yılları arasında Fransa’da ortaya çıkan ve bugünün bakış açısından 20. yüzyılın görsel sanatlarındaki en devrimci yeniliklerden biri olan bir sanat tarzıdır. Kübizm terimi, Fransızca “küp” kelimesinden veya “küp” anlamına gelen Latince “cubus” dan türetilmiştir. Bu sanat hareketinin ana kurucuları Pablo Picasso (1881–1976) ve Georges Braque’dir (1882–1963). Resim alanındaki avangart hareketten kaynaklanan Kübizm, Fovizmin yerini aldı ve yine de Klasik Modernizmi Fovizm ile tanıttı.

Kübizm, o zamana kadar devam eden resim geleneğiyle sanatsal temsilini kırdı. Örneğin Picasso ve Braque, manzaraları ve nesneleri uzamsal ve canlı olarak yanılsamayla tasvir etmeye çalışan bir resim stilini reddettiler. Çalışmalarında ise öncelikle bir nesneyi koni, küre veya piramit gibi geometrik şekillere indirgemekle ilgileniyorlardı. Kübist sanat hareketi böylelikle nesnenin matematiksel analizi ve ardından geometrik biçimlerine bölünmesi yoluyla sanatsal soyutlama ilkesini yeni bir zirveye taşıdı. Ancak Kübizmin kendi teorisi veya manifestosu yoktu.

Paul Cézanne, eserleri ve sanatsal anlayışlarıyla Kübizmin önemli bir öncüsü olarak kabul edildi. Picasso ayrıca El Greco, Paul Gauguin ve Henri Rousseau sanatçılarının resimlerinden ve Afrika sanatındaki form estetiğinden esinlenmiştir. 1914’te Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla birlikte sanat hareketi dağılmaya başladı.

Kübizm temel olarak iki stile ayrılır: analitik ve sentetik kübizm.

Analitik Kübizm

Analitik Kübizm 1910’dan 1912’nin başlarına kadar sürdü ve sanat hareketinin ilk aşamasını işaret ediyor. Burada sanatçılar, çalışmalarının merkezine bir nesnenin farklı görüşlerinin eşzamanlı temsili üzerine araştırmalarını yerleştirdiler. Temsil edilen nesnelerin ve bedenlerin kapalı formları, formların ritmi lehine parçalandı. Picasso ve Braque ön, orta ve arka plan merkezi perspektif kurallarına veda ettiler. Analitik kübizm metodolojisinde aydınlatma bile ihmal edildi. Ek olarak, Kübistler resimlerini sadece birkaç renkte ve oldukça soluk renklerle boyarlar.

Sentetik Kübizm

Sentetik kübizmde, 1912’den itibaren Picasso, Braque ve bunun sonucunda Juan Gris sanatsal tasarımlarını değiştirdiler. Bireysel geometrik şekillere bölünmüş nesneler bir araya getirildi. Sentetik Kübizm, biçimsel öncülünün aksine, soyuttan somut olana gider. Bu aşamada Kübistler, birbirine ait olmayan ancak birbirlerine akmalarına izin veren nesneleri de kullandılar. Sentetik Kübizm aynı zamanda “kolaj” ın oluşturulmasıyla da ilişkilendirilir. Sanatçılar artık daha renkli resimlerine kağıt, gazete, duvar kağıdı, kum, ahşap ve benzeri malzemelerin artıkları yapıştırarak üç boyutlu bir perspektif yarattılar. Bugünün bakış açısından, Kübistler tarafından gerçekleştirilen bu kolaj tekniği “kağıt kolaj”, hazır olana kadar sonraki tüm kolaj tekniklerinin temelini oluşturmaktadır.

Başka bir kübizm biçimi, esas olarak sanatçı Robert Delauney tarafından temsil edilen renk kübizmi veya Orphism’dir.

Pablo Picasso, Georges Braque ve Juan Gris, Kübizm’in en önemli temsilcilerindendir.