Hangi Kan Grupları Evlenemez?

Hangi kan grupları birbiriyle evlenemez? Evlilikte kan uyuşmazlığı neden önemlidir? Eşlerin kan grubu bebeğin sağlığını nasıl etkiler? Kan uyuşmazlığı nasıl olur?

Evlenmeden veya bebek sahibi olmadan önce çiftlerin kan gruplarını kontrol ettirmeleri çocuğun sağlığını belirleyebileceği için çok önemlidir. Zaten nikah öncesi kan uyuşmazlığı testi yaptırmak zorunludur. Lakin ülkemizde imam nikahı kıydırmak ve akraba evliliği yapmak yaygın olduğu için, evlilik sonrası kan uyuşmazlığından kaynaklı bebeklerde sorunlar sıklıkla görülür.

Bu nedenle evlenmeden önce evleneceğiniz kimsenin kan grubunu bilmek önemlidir çünkü onunla çocuk sahibi olacaksınız. Bir çiftin kan grubu, çocuklarının sağlık durumu konusunda belirleyici bir faktör olabilir.

Farklı Kan Grubu Türleri Nelerdir?

A
B
0
AB

Bu gruplar esas olarak, bir bağışıklık tepkisini uyarabilen antijenlerin varlığı veya yokluğuna göre farklılık gösterir. Bu dört gruba ek olarak, her grupta ya mevcut (+) ya da yok (-) olabilen Rh faktörü adı verilen bir protein bulunur. Bu durum kan gruplarını 8’e ayırır;

A+
A-
B+
B-
0+
0-
AB+
AB-

Not: Rh, bilim adamlarının Rhesus maymunları üstünde yaptıkları çalışmalar sonucunda ortaya çıktığı için, bu maymun türüne istinaden Rh olarak isimlendirilmiştir.Kan grubunuz kalıtsal olarak aldığınız bir şeydir, bu nedenle doğumda önceden belirlenir. Kan grubunuzun sonradan değişmesi mümkün değildir. Rh pozitif en yaygın kan grubudur. Rh negatif kan grubuna sahip olmak genellikle sağlığınızı etkilemezken, hamileliğinizi etkileyebilir.

Özellikle çiftler evlenmeden veya çocuk sahibi olmadan önce Rh değerlerini kontrol ettirmelidir. Siz ve eşiniz hem Rh negatif hem de pozitifseniz, o zaman sorun olmaz. Ancak anne Rh negatif ve baba Rh pozitif olduğunda bebek Rh pozitif doğabilir. Böyle bir durumda, aşırı kanama ve diğer birçok komplikasyon olasılığı vardır. Çiftlerin kan grupları kimi zaman izoimmünizasyona yol açabilir.

İzoimmünizasyon Nedir? Kan Uyuşmazlığı Nasıl Olur?

İzoimmünizasyon, hamile bir kadının kan proteini bebeğinkiyle uyumsuz olduğunda, bağışıklık sisteminin tepki vermesine ve bebeğin kan hücrelerini yok etmesine neden olan bir durumdur.

Rh negatif kan grubuna sahip bir anneden ve Rh pozitif bir babadan oluşan Rh pozitif bir bebek, izoimmünizasyon adı verilen bir sürece neden olabilir. Bu olduğunda, bebeğin kanı anne karnındayken annenin vücuduna geçebilir ve bu da hamilelik sonrası komplikasyonlara yol açabilir. Anne bebeği düşürse ve Rh pozitif babanın kanı karışsa bile risk devam eder.

Bu nedenle doktorlar, Rh negatif kan grubuna sahip bir çiftin bebek sahibi olmasını önermezler.

Hangi Kan Gruplarının Birleşmesinden, Hangi Kan Grubu Çocuklar Doğar?

AB grubu ile 0 grubu bir çiftin çocukları her zaman A grubu veya B grubu doğar. Bu çiftin 0 veya AB grubu çocukları olamaz.

• 0 grubu ile 0 grubu bir çiftin çocukları da her zaman 0 grubu olarak doğar.
• AB ve AB gruplarının bir araya gelmesinden asla 0 grubu çocuk doğmaz. A, B veya AB grubu çocuk doğar.
• A ve B gruplarının birlikteliğinden,0,  A, B veya AB grubu çocuk dünyaya gelebilir.
• AB kan grubuna sahip bir kimse, hangi kan grubuyla bir araya gelirse gelsin, hiçbir zaman 0 kan grubu çocuğu doğmaz.
• 0 kan grubu da hangi kan grubuyla birlikte olursa olsun, hiçbir zaman AB kan grubu bir çocuk dünyaya gelmez.

Evlilikte Kan Uyuşmazlığı;
Çiftin Kan Grupları Uyuşmuyorsa Ne Yapılabilir?

Anne Rh negatif, baba Rh pozitif olan çiftlerde tedavi olarak, kan uyuşmazlığı iğnesi olarak da bilinen anti-D enjeksiyonu yapılır. Bu enjeksiyon, babanın Rh pozitif kanına maruz kalındığında anne kanında antikor oluşumunu önlemek için yapılır. Bu antikorlar bebeği sarılık ve anemi gibi hastalıklara karşı savunmasız hale getirebilir. Enjeksiyon, çiftin aile planlamasına güvenle devam edebilmesini sağlar.

Yukarıdaki nedenlerden dolayı, doktorlar her zaman anne baba adaylarının birbirlerinin kan gruplarından haberdar olmaları gerektiğini ifade etmektedir.

Çiftler ayrıca cinsel yolla bulaşan hastalıklar için kan testlerini mutlaka yaptırmalıdır.

Çiftlerin herhangi birinin HIV testinin sonucunun pozitif olup olmadığını  veya cinsel yolla bulaşan herhangi bir hastalıktan muzdarip olup olmadığını kontrol etmek için kan testi yaptırmaları da önemlidir. Bu, eşlerin birbirine bu tür enfeksiyonlara bulaştırmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Kan testi yaptıracağınız zaman talasemi için de test yaptırın. Talasemi minör (Akdeniz anemisi) hastasında hemoglobin düşüklüğü ve boyutları artan küçük boyutlu kırmızı kan hücreleri vardır. Bu durum doğum kusurları riskini artırabilir.

Örneğin, iki talasemi minör hastasının birleşmesi, hayatı boyunca kan transfüzyonuna bağımlı olacak talasemi majör bir bebeğin doğması ihtimalini artırır. Talasemi majör bir çocuğun hayatta kalabilmesi için her ay kan nakline ihtiyacı olabilir ve bu son derece pahalıdır. Ayrıca bu durum çocuğun çok fazla acı çekmesine neden olur. Bu nedenle doktorlar, talasemi minör ebeveynlerin doğumdan kaçınmasını önermektedir. Bu, evlenmeden önce ve hamilelik sırasında tam kan sayımı testi/talasemi testi yaptırma gereksinimini doğurur.

Özetle;
“Hangi kan grupları evlenemez” sorusunun cevabını genel hatlarıyla bu şekilde ifade edebiliriz. Nihayetinde bir bebeğin dünyaya gelmesi, büyük bir sorumluluk gerektirir. Bu konuda önceden alınacak tedbirler, ileride büyük üzüntü ve acıların önüne geçilmesini sağlayabilir.