Fabl Nedir ?
22/11/2021Fabl öykü türlerinden biridir. İçinde bir olay barındırır. En ayırt edici özelliği hayatımızda yaşayabileceğimiz bir olayın bitki veya hayvanlar tarafından yaşanmış gibi sunulmasıdır.
Çocuk edebiyatının önemli bir kısmını fabllar oluşturur. Eğitici özellikleri bu konuda önemli bir etkendir. Fabl hikayelerinin dört ögesi bulunur:
- Kişiler
- Olay
- Yer
- Zaman
Fabl hikayelerinde okuyucuya eğitici bir durum aktarılır ve kötü davranışların sonuçlarının olumsuz yönde olduğu aktarılır. Güldürücü ögelere yer verilir ve güldürürken eğitmek amacı taşır. Karakterler arasında çatışmalar olur. Hem uzun hem de kısa masallar olarak fabl masalları bulmak mümkündür.
Fabl Özellikleri ve Bölümleri
Fabl hikayelerinde soyut bir konu olay örgüsüyle birlikte okuyucuya somutlaştırılmış bir şekilde aktarılır. Aç gözlü ile tok gözlü, kötü ile iyi karakterlerin birbirleri ile olan çatışmalarını okuruz. Fabl olay örgüsünde kötü ve iyinin savaşını hayvanlar aracılığı ile okumuş oluruz.
Olay örgüsünde en az iki adet hayvan olur ve bu hayvanlar kişilik kazanmıştır. Bir hayvan iyi bir ahlaka sahiptir diğer hayvan ise kötü bir ahlaka sahiptir. Betimleme kullanılmayan bir hikaye türüdür.
Fabl Örnekleri
Dünya edebiyatında olduğu kadar Türk edebiyatında da önemli bir yer edinmiş olan Fabl hikayeleri vardır. Nabizade Nazım eseri olan Bir Sansar ile Horoz ve Tavuk önemli örneklerdendir.
Fabl masal oku denince akla Sebahattin Eyüboğlu, Orhan Veli Kanık, Nurullah Ataç gibi yazarlarımız dilimize birçok Fabl çevirisi kazandırmıştır. Dünya edebiyatında en bilinen örneği La Fontaine Masalları olmuştur. Fabl ülkemizde çocuklar tarafından oldukça sevilen bir türdür.
İnsanların yaşadığı olaylar hikayede hayvanların başına gelmiş gibi gösterilir ve bu yolla okuyucuya bir ibret vermeye çalışılır. Bolca fabl masal örneklerinin olduğu ayrı bir yazı da kısa bir süre sonra hazırlayacağız.
Fabl Türü
Hayvanların insanlar gibi konuşabildiği ve davranabildiği hikayeler olan Fabllar intak ve teşhis kullanılarak yazılır. Düz yazı olarak ya da şiir biçiminde yazılar Fabl hikayeleri mevcuttur.
Hikayenin sonunda her zaman alınacak bir ders ve ibret vardır. Verilmek istenen mesaj açık bir şekilde sunulur ve kısaca net bir şekilde aktarılır. Atasözü ya da özdeyiş kullanımı yapılır.
Olayların geçtiği zaman ya da mekan genel olarak hikayelerde belirsiz olur. Hikayeyi yaşayan hayvanlar neredeyse mekan da hikaye için orasıdır.