Duyular Arası Aktarma Nedir ?
07/10/2021Konu İçeriği
Duyular arası aktarma nedir konusu Edebiyat ile Türkçe alanlarını içeren betimleme biçimleri anlamına gelir. İnsanlar duyular sayesinde çevrelerini algılarlar. Duyular arası aktarmada bir duyuya ait sözcük başka bir duyuya ait olarak kullanılabilir. Beş adet duyu bulunur:
- Tatma
- Koklama
- Dokunma
- İşitme
- Görme
Duyu aktarımı bu başlıkların altında incelenir. Duyuları ifade eden hisler birbirinin yerine geçer ve bu şekilde aktarım yapılmış olur. Duyu aktarımının en çok kullanıldığı yerlerden biri şiirlerdir.
Edebiyat eserlerinde sık bir şekilde duyu aktarımına rastlayabiliriz. “Sert sözler karşısında kalbi kırıldı,” cümlesinde olduğu gibi sert sözcüğü normalde dokunma duyusuna aittir fakat burada işitme duyusu için kullanılmıştır.
Duyular Arası Aktarma Örnekleri
Türkçe zengin bir dildir ve sözcüklerin pek çok farklı kullanım alanı olur. Duyular arası aktarma örnekleri için birçok kullanım gösterilebilir. “Tatlı bakışların gönlümü kazandı,” cümlesinde tatlı normalde tatma duyusuna ait bir sözcüktür fakat burada görme duyusu için kullanılmıştır.
“Sıcak renklere sahip bir evdi,” cümlesinde sıcak dokunma duyusuna ait bir sözcükken burada görme duyusuna ait olarak kullanılmıştır. Dilimizde birçok örnek duyu aktarımı için gösterilebilir.
“Kadife sesli bir kadındı,” cümlesinde kadife normalde dokunma duyusuna ait bir sözcüktür fakat burada duyma duyusu için kullanılmıştır. Duyu aktarımı sayesinde anlatmak istediğimizi daha gösterişli bir şekilde aktarabiliriz. Dilimizin zengin kullanımlarından bir örnektir.
Duyular Arası Anlam Aktarması
İnsanlara ait beş duyu vardır ve bu duyulara ait sözcükler olur. Bir duyuya ait sözcüğün anlam aktarması yapılarak başka bir duyuya ait olarak kullanılması duyular arası anlam aktarması ile açıklanır.
Cümlede benzetme yapmak için duyu aktarması yapabiliriz. Sanat söyleşilerinde sık bir şekilde duyu aktarması kullanılır. Duyu aktarması kullanıldığında sözcüklerin etkisi daha çok olur. İfade edebilmek adına duyu aktarması kullandığımızda daha başarılı oluruz.
Tatlı sözcüğü klasik anlamıyla tatmak duyusuna ait olsa da birçok farklı anlamda da cümle içerisinde geçirebiliriz. “Tatlı konuşma” dersek eğer sözcüğü duymak duyusu için kullanmış oluruz. Duyular arası aktarım yapmış ve kendimizi ifade etmiş oluruz.
Duyular Arası Aktarma Cümleleri
Türkçede anlatım zenginliklerinden biri de duyu aktarımlarıdır. Duyulara ait sözcükler birbirleri yerine kullanılabilir. Duyular arası aktarma cümleleri edebi metinlerde oldukça fazla geçer.
“Bana soğuk davranma,” cümlesinde soğuk aslında dokunma duyusuna ait bir sözcükken burada görme duyusu için kullanılmıştır. “Acı frenle caddeden geçti,” cümlesinde acı sözcüğü aslında tatma duyusuna aittir ama burada işitme duyusu için kullanılmıştır.
Duyu aktarımı cümleleri zenginleştirir ve anlatmak istediğimizi daha hoş bir şekilde aktarmamızı sağlar. “Keskin bakışları çok ürkütücüydü,” dediğimizde keskin normalde dokunma duyusuna ait bir sözcüktür ama burada görme duyusu için kullanılmıştır. Duyu aktarımı konusunda birçok farklı örnek verilebilir ve çalışılabilir.