Dolaylama Nedir?

Dolaylama nedir sorusu kişilerin en çok merak ettiği sorulardan olsa da edebiyatçılar bu kavramı çok net bir şekilde açıklamıştır. Buna göre dolaylama bir durumu ifade etmek için farklı kelime gruplarının kullanılması olarak ifade edilmektedir. Akla gelen ilk anlamı kullanmak yerine birden fazla kelime ile mevcut durumu izah etmek için kullanılan bir söz sanatı olan dolaylama edebi metinlerde estetik durmaktadır. Doğru cümleleri kurabilen her kişi dolaylama konusunda da sıkıntı yaşamayacaktır. Bu bağlamda dolaylamanın doğru yapılması için iki şeye ihtiyaç vardır. Bunlar,

1. Doğru cümle kurabilmek
2. Dolaylama yapılacak kelimenin o cümledeki yerini doğru tespit edebilmek

Bu iki durum dolaylamanın kullanılması için hayati bir önem taşımaktadır. Dolaylama yapılırken bir kavramı absorbe edebileceğiniz gibi bir olayı da absorbe edebilirsiniz.

Dolaylama Ne Demek Örnek?

Genel intiba her ne kadar dolaylamanın kelime grupları ile yapılabileceği yönünde olsa da yer yer cümlelerin de dolaylama da kullanıldığı görülür. Dolaylama ne demek diye sorulduğunda herkesin aklına klasik örnekler gelse de aslında edebiyatın kuralları zorlanabilir. Bunu özel isimlerin dolaylama yapılmasında çok net görebiliriz. Örneğin, yavru vatan ifadesini kullanarak dolaylama yaptığımızda akıllara Kıbrıs gelmesi şeklinde özetleyebiliriz. Aynı şekilde dini kutsallarda da aynı dolaylama örnekleri mevcuttur. Birçok edebi kaynakta ve eserde Azrail doğrudan kullanılmaz. Bunun yerine ölüm meleği ifadesi dolaylama sanatı ile kullanılmakta ve metinlerdeki estetik bu şekilde sağlanmaktadır.

Sıfat tamlaması ve isim tamlaması dolaylamalarda en çok kullanılan iki farklı kalıp olarak karşımıza çıkar. Dolaylama nedir diye sormadan önce Türkçenin kurallarına vakıf olmak özellikle bu iki tamlama türünü çok iyi bilmek önemli olacaktır.

Türkçe’de söz sanatlarını kullanmadan evvel dil bilgisi kuralları çok iyi bilinmeli ve edebi sanatlar bu kurallar üzerine inşa edilmelidir. Bu bağlamda isim ve sıfat tamlamaları doğru kullanıldığı zaman dolaylamalar da doğru şekilde kurulmuş olacaktır. Bir diğer dolaylama kullanma şekli ise pekiştirmeler ile yapılan dolaylamalardır. Pekiştirmeler doğrudan kurucu unsur olarak görülmemekte ancak dolaylamanın etkisini artırdığı açıklanmaktadır.

Edebiyat Dolaylama Nedir?

Edebi eserler yapı itibariyle kişilerde merak uyandıran türler olarak kaynaklarda yer edinmektedir. Bu bağlamda dolaylama nedir diye sorulduğunda verilecek en doğru cevabın eseri okuyan kişilerde etki uyandırmak olduğu belirtilecektir. Bazı ifadeleri doğrudan kullandığımızda karşı tarafta etki oluşturtamayacağı edebiyatçılar açısından ortak kanıdır.

Ancak dolaylamalar kullanılarak bu etki artırılmakta ve esere akıcılık kazandırılmaktadır. Bu sanat daha çok romanlarda kullanılmakta ve bu şekilde romanlara yer yer heyecan katılmaktadır. Günümüzde ise romanlar dışında gazeteler ve dergilerde de bu sanata başvurulduğu görülmektedir. Sanatçılar için kullanılan Sanat Güneşi ifadesi veya kaleciler için kullanılan file bekçisi ifadesi gazetelerin ve dergilerin sıkça kullandıkları ifadeler arasında yer almaktadır.