Belirtme Sıfatı
06/12/2021Belirtme sıfatını iyi anlamak için önce sıfatın ne olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Sıfat ya da diğer adı ile ön ad kendinden sonra kullanılan adların ya da kendinden sonra kullanılan sıfatların durumlarını belirten kelimedir.
Yani kendinden sonra kullanılan kelimenin hangi miktarda olduğunu ya da hangi renkte olduğunu ya da büyüklüğü, biçimi gibi özellikleri anlatan kelime türüdür. Belirtme sıfatı ise kendi içinde dört başlık olarak incelenebilir. İsimleri gösterme durumu ile, isimleri belirsizlik durumları ile, isimleri sayı olarak ve isimleri soru ile belirtecek olan dört ana başlıktır.
Belirtme Sıfatı Nedir?
Belirtme sıfatı nedir, cümle içerisinde nasıl bulunur sorusuna cevap bulmadan önce dört ana başlığın incelenmesi gerekmektedir. İlk olarak gösterme durumuna örnek olarak belirtilmek istenilen varlık, kişi ya da yeri işaret etme yolu ile belirtme yöntemidir. Buna örnek olarak
- Öte
- Beri
- O
- Bu
- Şu
- Öyle kelimelerini gösterilmektedir.
Belirsizlik durumu ise, anlatılmak istenen nesne ya da varlığı netlik olmadan belirsiz bir şekilde, yaklaşık olarak belirtme durumudur. Örnek olarak
- Biraz
- Az
- Kimi
- Birkaç
- Çoğu kelimeleri verilmektedir.
Sayı durumu ise anlatılmak istenen ismi, nesneyi sayı olarak belirtme yöntemidir. Asıl sayı için on, yirmi, kırk beş gibi sayılar örnek verilmektedir. Sıra sayı olarak derece belirtmek amaçlı -nci eki ile yedinci kullanılmaktadır. Üleştirme sayısına -ar eki ile dörder örnek verilmektedir. Ve son olarak kesir sayısına yüzde yirmisi şeklinde örnek olarak verilir. Dördüncü ana başlık olan soru durumu ise nesneyi, ismi soru yolu ile belirtme yöntemidir. Soru sorma yolu ile yapılır. Örnek olarak ‘hangi okul?’, ‘kaç yaş’ gösterilir.
Belirtme Sıfatı Örnekleri
Belirtme sıfatı örnekleri cümle içerisinde sıklıkla kullanılmaktadır. İlk olarak işaret sıfatına hangi sorusu sorulur ve cevap alınır. Bu kalem, şu poşet, o bina örnek olarak gösterilmektedir. Hangi sorusuna bu, şu ve o kelimeleri ile cevap alınmıştır. İkinci olarak sayı sıfatları için ayrı ayrı bakılmaktadır.
Asıl sayı sıfatı için kaç sorusuna cevap alınması gerekmektedir. Yedi kişi, dört kat, yetmiş kilo örnek olarak verilebilir. Kaç sorusuna bu örneklerde cevap alınıyor. Sıra sayı sıfatı için kaçıncı sorusuna cevap alınması gerekmektedir. Üçüncü derslik, yedinci dakika örnek gösterilmektedir. Burada da -ıncı ekleri yardımı ile kaçıncı sorularına cevap bulunmaktadır.
Üleştirme sayı sıfatı için -ar -er eklerinin yardım edeceği kaçar sorusuna cevap bulunması gerekmektedir. Yedişer dolar, dokuzar gün, üçer dilim bu sıfata örnektir. Kaçıncı sorusuna burada cevap bulunur.
Kesir sayı sıfatları için kaçta kaç sorusuna cevap aranmaktadır. Yarım kilo, tam altın, yüzde beş kar örnek gösterilebilir. Kaçta kaç sorusuna cevap olmuştur.
Üçüncü olarak belirsizlik sıfatına örnek olarak Bir gece, bütün hafta, kimi saatler gösterilmektedir. Netlikten ziyade burada gibi aşağı yukarı bir durum söz konusu olmuştur. Son olarak soru sıfatına kaç kişi, hangi kız, kaç kişi gibi kelimeler örnek gösterilmektedir.