Betimleyici Anlatım

Betimleyici anlatım şekli anlatılan mekanı, kişi ya da nesneyi okuyan kişinin tüm detaylara hakim olacak şekilde gözünde canlandırmasına dayanan bir anlatım şeklidir. Bu anlatımı yapacak olan kişinim gözlem gücü kuvvetli olmalıdır. Gözlemleri sayesinde her detaya hakim olan yazar okuyucusuna anlattığı şeyi okuyucunun da sanki onu görmüş gibi gözünde canlandırmasını sağlaması gerekmektedir. Böylece anlatılan görüntüler yazarın anlatımına uygun bir görüntü ile okurunda aklında yer bulur. Bu anlatımda ön planda olan duyu görme duyusudur.

Betimleyici Anlatım Nedir?

Betimleyici anlatım nasıl yapılır sorusuna cevap olarak anlatılan şeyin öne çıkan detayları, belirgin özellikleri okurun net bir şekilde gözünün önüne getirmesini sağlamakla yapılır. Neyi betimlemek istediği yazara kalmıştır. İster bir ağaç ister bir hayvan ister bir obje ister bir araba ya da bir odanın içini betimleme yöntemi ile anlatılabilir. Önemli olan bu anlatım tekniğini etkin kullanmak için fotoğraf çeker gibi her ayrıntıyı okuyucuya sunmaktır. Betimleyici anlatım özellikleri olarak anlatılan nesne ise o nesnenin boyunu en anlaşılır şekilde belirtmek, o nesnenin rengini ve şeklini en anlaşılır şekilde belirtmek gerekmektedir. Bunu okuyan kişide sanki onu görmüş gibi gözünün önüne getirebilmelidir. Betimleyici anlatım şeklini birçok yazı şeklinde kullanılmaktadır. Romanlarda ya da hikâye yazılarında bu anlatım şeklinden sıkça faydalanılmaktadır. Genellikle betimleyici anlatım şekli öyküleyici anlatımla kullanılmaktadır. Okuyucuyu sıkmadan tüm detayları aktarmak gerekmektedir.

Betimleyici Anlatım Örnekleri

Betimleyici anlatım örnekleri neredeyse her kitapta yer bulmaktadır. Yazar kitabın ana karakterini anlatırken okurun gözünde canlandırması için karakterin dış görünüşüne dair betimlemeler yapar.

• ‘ Uzun boylu bir adamdı. Gözleri yeşil renkli ve saçları gözlerinin önüne düşecek kadar uzamıştı. Güneşin altında sapsarı olan saçları ona çok yakışıyordu. Teni bir pamuk gibi beyaz renkti. Üzerinde siyah bir gömlek vardı ve dik bir yokuşta hızlı adımlarla yürüyordu.’ şeklinde bir yazı tam olarak okurun hayal edebileceği, gözünde canlandırabileceği bir betimleme şeklidir. Bir adamın dış görüntüsü ve üzerinde kıyafet detayları verilmiş ve okurun görme duyusuna hitap edilmiştir.
• ‘ En sevdiğim hediye bu sene babamın aldığı oyuncak bebek oldu. Kırmızı kıvırcık saçları çilli yüzüne çok yakışmıştı. Gözleri kahvemsi ve kocamandı. Yüzünde kocaman bir gülümseme vardı ve bu gülümsemenin altında bembeyaz dişler vardı. Esmer bir teni vardı ve benim yanımda gerçekten daha da esmer kalıyordu. Bu bebeğin boyu neredeyse benim boyum kadardı. Babam, bu oyuncağı bana sanki en yakın arkadaşım olsun diye almıştı. Şimdi ona çok yakışacak bir isim bulmalıyım.’ gibi bir anlatımda da yine babasının kızına aldığı oyuncak bebek okurların gözünde canlanacak şekilde tüm detaylarına yer verilerek anlatılmıştır. Betimlemeyi iyi yapabilmek için betimleme yapan kişinin detaylara dikkat etmesi gerekmektedir.