Tartışmacı Anlatım
03/12/2021Tartışmacı anlatım dinleyen kişi ya da kişileri, okuyan kişi ya da kişileri yazarın istediği düşünceye yöneltmesi için kullandığı bir anlatım çeşididir. Yazar ona sunulan bir düşünceye katılmıyorsa, bu düşüncenin aksini düşünüyorsa, bu düşünceyi değiştirmek ve kendi düşüncesini kabul ettirmek amacıyla tartışmacı anlatım biçimini kullanabilir. Böylece kendi fikrini, düşüncesini karşısındakine iletebilmektedir. Burada amaç okuyan ya da dinleyen kişinin görüşünün kabul edilmediğini gösterip kendi savunduğu düşünceyi, fikri kabul ettirmektir.
Tartışmacı Anlatım Nedir?
Tartışmacı anlatım nedir sorusuna ise fikrini öne çıkarmak isteyen yazar okurlarına bu teknik ile hitap ederek kendi düşüncelerini karşıdaki okura kabul ettirme yöntemidir şeklinde cevap verilmektedir. Okurları etkileyerek kendi fikrini savunur. Okurların fikirlerini yenilemek için kullanır.
Aynı zamanda okurları etkilemekte bu anlatım biçimi ile mümkündür. Bu anlatım biçimini birkaç farklı şekilde kullanabilir. Bir makale ile yazar okurlarına hitap ederken tartışmacı anlatımı kullanabilir. Yine aynı şekilde bir röportaj metninde de bu anlatım biçimine yer verilebilir. Denemelerde de kullanılabilir. Hangi öğretici metinde kullanılacağı yazarın tecrübesine ve seçimine kalmıştır.
Yazar hangi metin seçeneğini seçerse seçsin bu anlatım biçiminde dili göndergesel işlevde kullanır. Sade bir dil ile açık ve yalın bir anlatımla okurlarına hitap eden yazar tartışmacı anlatım özelliklerini kullanarak düşüncesini net bir şekilde karşı tarafa ifade eder. Tartışmacı anlatım şeklini kullanan yazar gereksiz betimleme yapmaktan, lafı fazla uzatmaktan, karmaşık ve anlaşılması zor kelimelerden kaçmalıdır. Anlaşılır olmak için uğraşmalıdır.
Yazar tartışmacı anlatım biçimi ve özelliklerini kullanarak kendi düşüncesini savunduğu gibi bunu kanıtlamaya da çalışmalıdır. Kanıtlama yapmak için tanık göstermeden faydalanabilir. Düşüncesini savunacak kişi bu anlatım biçimini sadece yazarak kullanmak zorunda değil. Konuşma ile de tartışmacı anlatım şeklini farklı düşüncelerin olduğu her yerde kullanılmaktadır.
Tartışmacı Anlatım Örnekleri
Tartışmacı anlatım örnekleri olarak, ‘ Kimi insan yemek yapmaktan çok zevk alır. Kimi insan ise yapmaktan ziyade sadece yemek yemek kısmı ile ilgilenir. Bence yemek yapmak, yemekten daha keyifli bir iştir. Çünkü her aşamasına emek verip sonuç olarak hem görsel hem tat olarak harika bir sonuç elde etmek insanı çok tatmin eder. Sadece yemeği yemek kısmı ise aşamaları görmeden on dakika içinde karın doyurmak gibidir. Bu yüzden mutfağa girip yeni bir lezzet yaratmak her zaman daha önemlidir.’ şeklinde bir paragraf
- Yazarın mutfakta geçirdiği zamanı sofrada geçirmeye tercih ettiğini açık ve akıcı bir dil ile kendi düşüncesini kabul ettirmek için yazdığı tartışmacı anlatıma bir örnektir.
- Kendi seçimini nedeni ile sunup bir sonuca varmıştır.
- Aynı zamanda onu okuyan okura farklı bir bakış açısı sunarak okurun fikrini değiştirmeyi amaçlamıştır.
- Kendi düşüncesini, tezini kabul ettirmek istemektedir.