Geçiş ve Bağlantı İfadeleri

Geçiş ve bağlantı ifadeleri Türkçe’de anlam akışını kolaylaştıran ifadeler olarak kendimi göstermektedir. Bilinen kuralın aksine klasik usul özne tümleç yüklem sırası genel olarak metni yorduğu gibi okuyan kişide de heyecan uyandırmamaktadır. Bu bağlamda edebiyatçılar ve diğer insanlar cümle kurarken veya bir metin kaleme alırken bağlaç ve edat diyebileceğimiz ifadeleri kullanırlar. Bu durum sadece yazılı ifadeler için geçerli değil sözlü ifadeler için de geçerli bir durumdur.

Sözel olarak da kendimizi ifade ederken edatlardan ve bağlaçlardan faydalanmak hem karşı tarafın ilgisini çekecek hem de anlatmak istediğimiz duruma anlaşılırlık katacaktır. Bir düşünce olarak bu ifadeleri kullanmamak mümkün mü diye sorulabilir. Aslında kullanmamak mümkündür çünkü karşı taraf ne diyeceğimiz o an için anlayabilir. Ancak edatlar ve bağlaçlarla anlatıma akıcılık katmak ve kulağı tırmalamadan fikir beyan etmek daha doğrudur.

Geçiş ve Bağlantı İfadeleri Ne Demek?

Edat ve bağlaçlar dediğimiz geçiş ve bağlantı ifadeleri cümle içinde çok kritik yerlerde kullanılmaktadır. Bunlar,

1. İki olumlu cümle
2. Bir olumlu bir olumsuz cümle
3. İki olumsuz cümle olarak sıralanabilir.

Anlam olarak iki olumlu ya da iki olumsuz cümle edat veya bağlaç olmadan da sıralanabilir ancak bir olumlu bir olumsuz cümle edat veya bağlaç olmadan birbirine bağlanmayabilir. Anlam akışı içinde bu uyumsuzluğun önüne geçmek için edat ve bağlaçlardan yardım almak tüm meseleyi çözecektir.

Geçiş ve Bağlantı İfadeleri Örnekler Nelerdir?

Günlük hayatta Türkçeyi kullanırken bir ifadeyi anlam yönünden yumuşatmak geçiş ve bağlantılı ifadeleri ile mümkündür. Yer ve zaman fark etmeksiniz bazı ifadeler içerik olarak yumuşatılmaya ihtiyaç duyabilir. Örneğin bir babanın çocuğunun ders notunu öğrenmesi bu durum için verilecek en iyi örnektir.

Bahse konu olan çocuğun ders durumu iyi değilse bahsettiğimiz edat ve bağlaçlar burada devreye girecektir. Buna göre ‘Çocuğunuzun ders notu çok iyi değil fakat derslerini düzenli olarak takip ediyor.’ Dediğimizde arada kullanılan fakat bağlacı cümlenin anlamını yumuşatmış olacaktır. Bu durumun tersi de söz konusudur. Anlamı kuvvetlendirmek istediğimizde de edat ve bağlaçlara ihtiyaç duymaktayız.

Anlamı kuvvetlendirmek için edat ve bağlaç kullanımına en iyi örneği kahramanlık temasını yoğun barındıran eserlerde görmekteyiz. Geçiş ve bağlantı ifadeleri bu eserlerde çok yerinde kullanılmaktadır. Örneğin, ordumuz yok, mühimmatımız yok ancak inancımız var cümlesindeki ancak ifadesi mevcut cümlenin anlamını değiştirmekte hem okuyan hem dinleyen taraf için olumlu bir cümle havasını oluşturmaktadır. Bu ifadeler sadece olumlu ya da olumsuz cümle kurmak için değil yer yer destekleme, örnekler verme veya sebep-sonuç, koşul-sonuç gibi anlamlar verme açısından da kullanılabilmektedir. Türkçenin bu yapılarına ek olarak duygu bildirme açısında da edatlar ve bağlaçlar sıklıkla kullanılmaktadır. Duyguları belli etmek için gereksiz kelime veya cümle israfları tapmak yerine ek halinde olan herhangi bir edat veya bağlaç sorunu çözmekte ve metne akıcılık sağlamaktadır.