Balıkesir Şehrinin En Ünlü Peynirleri

Ege Bölgesi’nin doğal güzellikleri ve tarihi eserleri dillere destandır. Balıkesir, Türkiye’nin on yedinci en kalabalık şehirlerinden bir tanesi ve Antik Çağ’dan bu yana gerek Ege Denizi’ne kıyı olması, gerekse kendine has doğal güzelliklerinden bu yana farklı medeniyetlerin beşiği olmuş illerin başında geliyor. Bu özelliklerine ek olarak Balıkesir Şehri aynı zamanda kendine has mutfağı, yöresel yemek ve peynir çeşitleri ile de dikkat çekiyor. Küçükbaş hayvancılığın gelişimine uygun coğrafyası, Balıkesir’in süt ve süt ürünleri üretiminde önemli bir rol oynamasına neden oluyor. Balıkesir’in yöresel mutfağına ait peynirler ise lezzetleriyle uzun yıllardır gastronomi dünyasının üzerinde durduğu bir konu. Balıkesir Şehri’nin en ünlü peynirleri sizlerle…

Peynir Şehri Balıkesir

Balıkesir, farklı türdeki peynirlerin en iyi şekilde üretildiği illerin başında geliyor. Toplamda 50 adet peynire sahip olan Balıkesir, şehrin peynir çeşitliliğine vurgu yapılan bir kitaba dahi konu olmuş durumda. Berrin Bal Onur ve Neşe Aksoy Biber tarafından yazılmış “50 Peynirli Şehir”, Balıkesir’in peynir çeşitliliği konusunda ne derece ilerde olduğunu bizlere gösteriyor. Tüm bunlara ek olarak Balıkesir’in Peynir Yelpazesi, şehrin 2018 Yılında Avrupa’da düzenlenen “Gourmet Awards” Yarışmasında “Peynir Şehri” olarak anılmasını sağlamış.

Kaliteli süt üretiminin Balıkesir’de tarih boyunca yıllardır gerçekleştirilebiliyor oluşu, ilin zeytin ve zeytine bağlı ürünlere ek olarak yoğurt, kaymak, dondurma ve benzeri süt ürünlerinin üretimini de ciddi oranda arttırmış durumda. Aralarında Altınoluk, Edremit, Ayvalık gibi Balıkesir İlçelerini ziyaret ettiğinizde, ildeki süt üretiminin seviyesini, esnafın size tattırmak istedikleri peynirlerden bol bol ikram etmelerinden de rahatlıkla anlıyorsunuz.

Tarih içinde farklı kültür ve medeniyetlerden etkilenen Balıkesir’in lezzeti dillere destan peynirlerinin başında Mihaliç Peyniri, Tulum Peyniri, az tuzlu bir türevi aynı zamanda “Susurluk Tostu” na da lezzet veren Kelle Peyniri, Küflü Katık Peyniri, Katık Peyniri gibi peynir çeşitleri geliyor. Balıkesir’in peynir üretimindeki şöhret ve başarısı, peynirin mutfağa da ciddi oranda sirayet etmesini sağlamış. Höşmerim, Peynir Tatlısı, Susurluk Tostu, Bigadiç Yöresinde Yapılan “Peynir Kızartması” ve elbette Ayvalık Tostu, belki de kanıt olarak gösterebileceğimiz en basit örnekler arasında yer alıyor. Lezzetli bir yolculuğa hazır ve Balıkesir’in peynir konusunda lider bir şehir olduğunu kabul ettiyseniz, şimdi gelin Balıkesir Şehri’nin en ünlü peynirleri listemize göz atarak onları yakından tanıyalım.

Kelle Peyniri

Kelle Peynirinin ismi, Balıkesir’in kıyısından iç kısmına doğru ilerledikçe farklı isimler alabiliyor. Bugün pek çok farklı versiyonu bulunan Kelle Peynirinin kızartmalar için kullanılan çok tuzlu ve normal türü Mihaliç Peyniri olarak anılıyor. Susurluk Tostu deyip geçmeyin! Her ne kadar yapımı nispeten basit olsa da lezzetli bir Susurluk Tostu ve yine Balıkesir’in bağrından çıkan doğal bir ayran, size lezzet ve keyif verebilir, üstelik midenizi hiç rahatsız etmeden. Bu arada her ne kadar “tost” olsa da Susurluk Tostunun tıpkı baklava veya simit gibi tescillendiğini eklemekte fayda var. Kelle Peyniri, temelde kaşar peynirine oldukça benziyor; yağlı ve yumuşak bir peynir çeşidi olan Kelle Peyniri özellikle tost ve hamur işlerine lezzet katan bir peynir ve Balıkesir şehrinin en ünlü peynirleri gibi pek çok ilde de popüler. işlerindeki popüler kullanımı “Mihalıç” ismi ile de anılan Kelle Peynirinin Balıkesir Şehri’nin en ünlü peynirleri listesinde ilk sıralarda yer almasını sağlıyor.

Susurluk Tostu için genellikle az tuzlu Kelle Peyniri tercih ediliyor. Ancak Kelle Peyniri normalde oldukça tuzlu bir peynir. Farklı kaynaklarda Manyas Peyniri gibi farklı isimlerle de anılan bu peynirin özellikle sıcakla arası oldukça iyi. Belki de bu yüzden başta tost gibi sıcak servis edilen ürünlerde genellikle Kelle Peyniri tercih ediliyor. Az tuzlu olması aynı zamanda Balıkesir Bigadiç’te sık sık yapılan “peynir kızartması” için de Kelle Peynirinin tercih edilmesini sağlıyor. Kahvaltıların vazgeçilmezi olduğu için peynir, Balıkesir şehrinin en ünlü peynirleri arasında genellikle ilk sırada geliyor.

Kızartma Peyniri İle Kelle Peyniri Farkı Nedir?

Balıkesir şehrinin en ünlü peynirlerini sıralamak ve onları sınıflandırmak güç. Çünkü yukarıda belirttiğimiz üzere peynir isimleri ilin iç kısımlarına doğru farklı isimler alabiliyorlar veya bir peynirin türevi, bambaşka bir isim alabiliyor. Bigadiç’te özellikle peynir kızartmasının popüler bir yöre yemeği olduğundan söz etmiştik. Peynir kızartması için tuz oranı yüksek, yağlı olmasına karşın nispeten sert bir peynir olan Mihaliç Peyniri kullanılıyor. Bu peynir çeşidinin daha az tuzlu versiyonu olan ve daha çok kaşar peynirini andıran türevi ise “Kelle Peyniri” veya “Manyas Peyniri” olarak isimlendiriliyor. Özetle tuz oranı, peynirlerin isimlendirilmesinde önemli bir etmen.

Lor Peyniri

Lor peyniri, doğal ve kaliteli sütün çeşitli yöntemlerle süzülmesi ile elde edilen bir peynir türü. Söz konusu “süt” olunca, Balıkesir’in bu konudaki kapasite ve kalitesinden söz etmemek olmaz. Lor peyniri, tıpkı Türk Mutfağında olduğu gibi, Balıkesir’in kendi yöresel lezzetlerine de ciddi oranda sirayet etmiş. İsminin “Hoş Mu Erim?” cümlesinden geldiğine inanılan “Höşmerim” Tatlısı bunun en belirgin örneklerinden bir tanesi. Temelde yumurta, lor peyniri, şeker ve biraz da süt ile yapılan Höşmerim Tatlısı, tescillenmiş durumda. Tatlının aynı zamanda ülkemizin farklı kıyı yörelerinde “peynir tatlısı” ya da “peynir helvası” adı altında çeşitleri bulunsa da, Balıkesir Lor Peyniri ile üretilen Höşmerimin lezzeti ile doğrusu çok azı yarışabilir.

Balıkesir Lor Peyniri, Mihaliç Peyniri ve türevlerine kıyasla az tuzlu veya tuşsuz bir peynir. Peynirin aynı zamanda yağsız olması, aynı zamanda poğaça, açma, yufka böreği, kol böreği gibi hamur işlerinde kullanılmasını kolaylaştırıyor. Üretim süreci Türkiye’nin pek çok ilinde karşımıza ve mayalı süt kalıntılarından elde edilen “çökelek”e oldukça benzeyen lor peynirinin en lezzetlisini tatmak için Balıkesir’i ziyaret edebilirsiniz.

Bu arada küçük bir gastronomi notu; Türk Mutfağı peynirle yapılan yemekler ve tatlılar bakımından oldukça zengindir. Priscilla Mary Işın Tarafından Türk Tatlıları ve Şekerlemeleri ile ilgili yazılmış olan “Gülbeşeker” Kitabından Balıkesir Lor Peyniri ile yapılan peynir tatlısı, peynir helvası ve Höşmerim hakkında daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. Balıkesir Şehri’nin En Ünlü Peynirleri arasında yer alan Mihaliç Peyniri ise özellikle Türk Meze Mutfağında önemli bir yere sahiptir. Peynirin patlıcan, soğan, yumurta ve maydanoz kullanılarak yapılan mezesinin yanında peynirin aynı zamanda pek çok yöresel tarifte de yeri vardır.

Çeçil, Tulum, Hellim Peynirleri Ve Katık Peyniri

Aralarında çeçil peyniri, tıpkı İzmir’de olduğu gibi Tulum Peyniri, Hellim Peyniri gibi pek çok peynirin en güzel halini Balıkesir’de bulabilirsiniz. Şehrin “zeytin” ve “zeytinyağı” konusundaki uzmanlığı, peynirleri ile rahatlıkla yarışabilir. Günümüzde Çeçil, Hellim, Tulum Peyniri gibi peynirlerin doğum yeri olan Balıkesir, aynı zamanda kendine özgü lezzetleri ile de öne çıkıyor. Balıkesir şehrinin en ünlü peynirleri arasında yer alan Katık Peynirinin tamamen bu yöreye özgü olduğunu söyleyebiliriz. Oğlak derisinden bir muhafaza içinde küflendirilen Katık Peynirini mutlaka ama mutlaka denemenizi öneriyoruz.

Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Mihali%C3%A7_peyniri