Masal Nasıl Yazılır?

Çocukken peri masallarını sevmeyenimiz yoktur. 40 yaşına girdiğim şu günlerde bile masallara bayılırım. Masalsı filmler izlemekten çok büyük keyif alırım. Çünkü masallar, çocukluğun masumiyetine dair en güzel sembollerden biridir. Her yaştan çocuk, masalları sever. Büyülü dünyalara sahip masalları elbette benim gibi yetişkinler de çok sever.

Masal okumayı, masal dinlemeyi, masal filmlerini izlemeyi hepimiz deneyimledik. Peki! Masal yazmak konusunu düşündünüz mü hiç? Her şeyiyle size ait bir masal yazmak çok keyifli olmaz mıydı? İçinizden, “tabi ki masal yazmak isterim ama masal nasıl yazılır bilmiyorum” dediğinizi duyar gibiyim. O zaman adım adım masal nasıl yazılır anlatalım.

Öncelikle, masalların birçok ortak unsura sahip olduğunu ve masal yazmak için bazı temel yönergelere ihtiyaç duyacağınızı belirtmek isterim. Öte yandan, masaldaki olay örgüsünü kurgulamak ve özgün bir masal yazmak, sizin hayal gücünüze ve yeteneklerinize bağlıdır.

Büyüleyici Karakterler Kurgulayın

Hikayenize hayat verecek tüm unsurların arasında en önemlisi karakterlerinizdir. Bu nedenle hikayenizin temelini oluştururken ilk önce karakterlerinizi belirleyebilirsiniz. Okuyucularınızın ilgisini çekecek, gerçek dışı karakterler kurgulamaya çalışın. İyi ve kötü arasındaki savaşın, başarılı bir peri masalının hayati bir unsuru olduğunu ve her zaman iyinin kazanması gerektiğini de unutmayın.

Kahramanınızı veya Kahramanlarınızı Belirleyin

İlk olarak hikayenizin başkahramanını bulmanız gerekir. Örneğin, Uyuyan Güzel gibi yüzyıl boyunca uyumaya mahkum bir prenses, Parmak Çocuk gibi babasının başparmağından daha küçük bir çocuk, Peter Pan gibi uçabilen bir genç adam, Bremen Mızıkacıları’ndaki gibi sahiplerinin kötü davranışları yüzünden evden kaçan, eşek, köpek, kedi ve horoz…

Hepsi ilk bakışta bile yeterince ilgi çekici karakterler. Bu nedenle ana karakterinizin sempatik olması gerekir. Okuyucularınızda iz bırakacak belirgin biri olmalı.

Oluşturacağınız karakterler üstünde beyin fırtınası yapın. Sonrasında, başkahramanınızın hangi özelliğiyle ön plana çıkacağını belirleyin. Örneğin;

Bir orman köyünde yaşayan küçük bir kız çocuğu, olağanüstü bir biçimde çok yükseğe zıplayabilsin. Günün birinde bulutların üstündeki karanlıklar şatosundan gelen kötü cadılar, küçük kızın köpeğini kaçırsın. Küçük kız, çok yükseklere zıplayabilme yeteneğini kullanarak köpeğini kurtarsın.

Hafızasını kaybeden genç ve yakışıklı bir adam, kış uykusunda uyuyan ayılarla dolu bir mağarada gözlerini açsın. Kendine geldiğinde hayvanlara hükmedebilme yeteneği olduğunu fark etsin. Geçmişe dair hiçbir şey hatırlamayan genç adam, hayvanların yardımıyla aslında bir prens olduğunu, tahta geçmesini engellemek isteyen kardeşinin bir büyücüden yardım alarak onu bu hale düşürdüğünü öğrensin. Yine hayvanların yardımıyla tahta geçsin ve erkek kardeşi yaptığı kötülüğün cezasını çektikten sonra hatasını anlasın.

Bir taş köprünün altında yatan, çirkin bir görünüşe sahip adam, yoldan geçenlerden yardım istesin. Görünüşünden dolayı hiç kimse ona yardım etmesin. Daha sonra, korkunç görünüşünün ardında yatan iyi insanı gören genç bir kız ona yardım elini uzatsın. Aslında prens olan ve onu bu hale getirdikten sonra ülkesini ele geçirmek isteyen sihirli güçlere sahip komşu ülkenin kralından intikamını alsın. Genç kızla evlensinler ve sonsuza dek mutlu olsunlar.

Bütün bunları öylesine, ilk aklıma geldiği şekliyle yazdım. Sizler farklı formatlara sokup süsleyebilirsiniz. Masal yazmak, güçlü bir hayal gücü gerektirir demiştim.

Kötü Adam(lar)ı Belirleyin

Başkahramanımızı ve sahip oldukları özellikler belirledikten sonra, genellikle kötü adam olarak bildiğimiz bir düşmana ihtiyacımız olacak. Kötü adamın amacı, kahramana fiziksel bir zarar vermek, bir arayışı engellemek veya başkahramanımızın değer verdiği birini veya bir eşyayı elinden almak olabilir. Önemli olan başkahramanımızın başını belaya sokmasıdır. Klasik masallarda kötü karakterler, Kırmızı Başlıklı Kız’ı yemek isteyen kurt, Cinderella’ya kötü davranan üvey anne, Rapunzel’i kuytu bir ormanın içindeki kuleye hapseden kötü kalpli cadı olarak karşımıza çıkar.

Başkahramanınızın kim olacağına karar verdikten sonra ona uygun kötü karakterleri seçebilirsiniz. Yine örnekle açıklayalım;

Kahramanınızın, ormanda sihirli bir yüzük bulan genç bir kız olduğunu düşünürsek, kötü karakter yüzüğü ele geçirip bunu kötü emelleri için kullanmak isteyen şeytani ruhlu biri olabilir.

Kahramanınız, halkına çok iyi davranan dürüst bir padişahsa, kötü karakteriniz onun yerine geçmek isteyen, kraldan aldığı emirlerin tam tersini uygulayarak halka zulmeden kötü kalpli bir vezir olabilir.

Kahramanınız, bir dere kenarında geleceği gösteren bir küre bulan gariban bir çobansa, kötü adamınız kürenin uzun süredir peşinde olan kötü kalpli bir cadı olabilir.

Yardımcı Karakterleri Belirleyin

Hikâyenizin kurgusuna göre, kahramanınıza yardım edecek veya kötü karakterin kötülüklerini destekleyecek yardımcı karakterlere ihtiyaç duyabilirsiniz. Eğer çocuklar için bir peri masalı yazıyorsanız, yardımcı karakterlerden faydalanmanızı ama karakter sayısını küçük yaşlardaki çocukların kafasını karıştıracak kadar çok tutmamanızı öneririm.

Yardımcı Karakterlere Örnekler

Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler masalındaki yedi cüceler, hikayeye ayrı bir renk katan, Pamuk Prenses’e hem yardım hem de arkadaşlık eden yardımcı karakterlerdir.

Peter Pan’in perisi Tinkerbell, hepimizin bildiği gibi sihir gücünü kullanarak Peter Pan’e yardım eden yardımcı bir karakterdir.

Karakter Türleri

Kahramanlarınız, kötü adamlarınız ve yardımcı karakterleriniz için birçok karakter türü tercihinde bulunabilirsiniz. Masalınızda üstlendikleri rol ne olursa olsun, büyülü bir masal yazmak için karakterler yaratma konusunda çok fazla seçeneğe sahipsiniz. Hayal gücünüzü sonuna kadar kullanmaktan çekinmeyin!

Asil Karakterler

Pek çok peri masalında, kimi zaman iyi rolde, kimi zaman kötü rolde, bazı asil karakterlere rastlarız. Padişahlar, vezirler, sultanlar, krallar, kraliçeler, prensler veya prensesler…
Kurbağa İle Prenses’te hem prens, hem prenses, hem de kral, genel anlamda iyi rollerde karşımıza çıkar. Öte yandan Alice Harikalar Diyarında’da Kupa Kraliçesi, kötü bir asil rolündedir.

Hayvan Karakterler

Masal yazmak istediğinizde karakterlerinizin her zaman insan olması gerekmez. Hayvan karakterlerin başrolde olduğu birçok masal biliriz. Bambi, Bremen Mızıkacıları, Çizmeli Kedi, Üç Küçük Sincap gibi birçok klasik masalda başkahramanlar hayvanlardır. Ayrıca, Kırmızı Başlıklı Kız’da kötü karakter olarak kurdu görürüz.

Sihirli Karakterler

Birçok masalda büyü ve sihirlerin kullanıldığına şahit oluruz. Sihirler, masalların ilginç ve cezbedici unsurlarından biridir. Periler, cadılar, ejderhalar, elfler, masallarda karşımıza çıkan büyülü güçlere sahip karakterlerdir. Örneğin, Uyuyan Güzel’de on üçüncü peri büyülü bir iğneyle prensesin uyumasını sağlar. Peter Pan’in en büyük yardımcısı Tinkerbell, sihirli güçlere sahiptir.

Bütün bunların ötesinde, hayal gücünüzü kullanarak daha birçok şeyi masalınızın kahramanı yapabilirsiniz. Örnek; Pinokyo’da bir kukla, Kurşun Asker’de bir oyuncak, masalımızın kahramanıdır. Masal yazmak isteyen herkes, hemen her şeyi masalının karakterleri olarak belirleyebilir.

Kahramanınızın Üstesinden Geleceği Zorlukları Belirleyin

İyi bir masal yazmak için ana karakterlerinizin birtakım zorlukları ve engelleri aşması gerekir. Bu engelleri, yine beyin fırtınası yaparak kurgulayabilirsiniz. Çünkü masal yazmak söz konusu olduğunda tek bir doğru yolu yoktur. Her şey sana ve hayal gücüne bağlıdır. Önemli olan, okuyucuyu heyecanlandıracak ve sonunu merakla bekleyeceği bir engeli, zorluğu ilginç bir kurguya büründürmektir.

Zorlu Bir Yolculuk veya Zor Bir Görev

Kahramanınız için, kaçırılan bir prensesi kurtarmak, dünyayı yok etmek isteyen bir cadıyı durdurmak, sihirli güçlere sahip bir nesneyi ele geçirmek gibi hedefler belirleyebilirsiniz. Önemli olan sonunda iyiliğin kazanması olmalıdır. Kahramanınızın, bütün bu süreç içinde olgunlaşmasını ve birtakım dersler çıkarmasını sağlayabilirsiniz.

Olumsuz Bir Özelliğe Sahip Kahramanlar

Hikayenizdeki engellerin veya zorlukların illaki dışardan kaynaklanması gerekmez. Bunun yerine, olumsuz bir özelliğe sahip bir kahraman kurgulayabilirsiniz. Açgözlü Kral Midas, yalan söyleme alışkanlığı yüzünden başı dertten kurtulmayan Pinokyo, olumsuz özelliklere sahip masal kahramanlarıdır. Siz de masal yazmak konusunda kendinize kötü bir kişilik özelliğine sahip bir kahraman belirleyebilirsiniz. Ama hikayenin sonunda kahramanınızı bu kötü huyundan kurtarmayı unutmayın.

Sihirle Gerçekleştirilen Engel ve Zorluklar

Birçok masalda sihrin, iyilik veya kötülük için kullanıldığını görürüz. Masallarda kimi zaman zorluklar ve engeller, kahramanımızın karşısınada büyü yoluyla çıkarılır. Örneğin, Uyuyan Güzel’deki kötü kalpli bir peri tarafından yapılan büyü, kahramanın yüz yıl boyunca uyuması için yapılır. Yine, Jack ve Fasulye Sırığı masalında, gökyüzüne giden sihirli fasulye masalın temel unsuru ve can alıcı noktası olarak karşımıza sihir çıkar. Masalınızda sihir ve büyülerden, dilediğiniz kadar yararlanabilirsiniz. Masal yazarken, sihrin ve büyünün gücünü, iyilik veya kötülük için kullanabilirsiniz.

Gerçek Aşka Kavuşmak İçin Aşılması Gereken Zorlu Bir Yol

Masallarda gerçek aşk genellikle bir amaçtır. Ancak aşka giden yol, kötü adamlarla, lanetlerle, büyülerle, tehlikeli yolculuklarla veya dikenlerle doludur. “Ve sonsuza dek mutlu yaşadılar” demeden önce, kahramanımız önüne çıkan bu engelleri aşmak zorundadır. Örneğin, Andersen Masalları’ndan biri olan Parmak Kız’da kahramanımız Thumbelina, Çiçek Prens’i ile evlenene kadar, önce kurbağalarla, sonra bir mayıs böceğiyle, son olarak da bir köstebekle mücadele eder. Birçok masalda bunun örneklerini görebiliriz.

Büyülü ve Sıra Dışı Dünyalar

Bazen masalların geçtiği dünyalar sıra dışı ve büyülüdür. Hansel ve Gratel masalında, iki kardeş kötü kalpli üvey anneleri tarafından ormana sürülür. Çocukların karşısına pasta ve şekerlerden oluşan cadının evi çıkar. Kuyudaki Kız masalındaysa, bir kızın atıldığı bir kuyunun dibinde büyülü bir dünya keşfettiğini, buradaki insanlara karşı nazik ve yardımsever davranışları sonucunda büyük bir servete kavuştuğunu görürüz.

Kurguya Dikkat Edin

İyi bir peri masalı yazmak için kurgu çok önemlidir. Oluşturacağınız atmosfer, masalların can alıcı noktalarından biridir. Masalınızın etkileyici ve güçlü olması, sağlam bir kurgu ve fantastik bir ortam içermesini gerektirir. Bu nedenle, bu konu üzerinde titizlikle durmalısınız.

Masallardaki Ormanlar

Masallarda karşımıza çıkan ormanlar, bilinmeyeni temsil eder. Ormanlar, kimi zaman kahramanların sığınağı olsa da, bazen de nereden neyin çıkacağı belli olmayan bir ortam olarak karşımıza çıkar. Masallarda karşılaştığımız ormanların büyük bölümü, karanlık, kasvetli ve tehlikelidir. Buna en güzel örnek olarak yine Hansel ve Gratel’i gösterebiliriz.
Cahit Zarifoğlu’nun meşhur masalı Yürek Dede İle Padişah’ta, Yürek Dede padişahla ilk olarak ormanda karşılaşır.

Masallardaki Kaleler

Masallarda kaleler, krallığın kalbi, kraliçe, prens ve prenseslerin yaşadığı yerler olarak karşımıza çıkar. Kaleler aynı zamanda, asalet, zenginlik ve güç ile ilişkili mekanlardır. Sağlam ve güçlü binalar olan kaleleri, dışardan gelen tehlikelere karşı kahramanlarımızın sığındığı yerler olarak da görürüz. Mavi Sakal masalındaki kale sırların saklandığı gizemli bir yerdir. Rapunzel’de ise kalenin bir hapishane olarak kullanıldığını görürüz.
Birçok Keloğlan masalında kalelerin benzer amaçlarla kullanıldığını biliyoruz.

Masallardaki Diğer Mekanlar

Ormanlar, kaleler, şatolar, kuleler, özellikle peri masallarında sıklıkla kullanılsa da, bazı masalların farklı mekanlarda geçtiğini de görürüz. Mesela, Küçük Deniz Kızı denizde, Çirkin Ördek Yavrusu ahırda, Peter Pan çoğu zaman gökyüzünde, Bremen Mızıkacıları bir kasabada, Üç Ayı ise ortam olarak bir evde geçiyor.

Doğal bir ortam veya insan yapımı herhangi bir bina, masalınızın geçtiği yer olabilir. Birkaç örnek vermek gerekirse;

Sihirli Bir Çiçek

Evde bulunan büyük bir saksının içindeki sihirli çiçeğin yapraklarının içinde yaşayan periyi, evde yaşayanların içinde sadece küçük bir çocuk görüyordur.

Büyülü Bir Sandık

Dedesinin evindeki kilitli odada neler olduğunu merak eden bir çocuk, bir yolunu bulup odanın kapısını açtığında, odanın, periler, cüceler, ejderhalar, unicornlar veya hayaletlerle dolu bir dünyaya açıldığını keşfeder.

Bir Elbise Dolabı

İçinde kanatlı perilerin uçuştuğu bir elbise dolabı hayal edin. Günün birinde kirlenen kıyafetini değiştirmek isteyen bir çocuk, elbise dolabındaki perileri görür.

Eski ve Sihirli Bir Masal Kitabı

Okuduğunuz her masalın içine girmeyi, masal kahramanlarına kötülerle mücadelelerinde yardım etmeyi düşündünüz mü hiç? O halde şimdi düşünebilir, masal yazmak için mekan olarak sihirli bir kitabı kullanabilirsiniz.

Bir Mesaj Verin, Ahlaki Bir Değer Kazandırın

(Masalların Özellikleri) Masalların en belirgin özelliklerinden biri, önemli bir ahlak dersi vermeleridir. Özellikle fabllarda buna sıkça rastlarız. Kendi masalınızı yazarken, okuyucuya vermek istediğiniz mesajı, karakterler veya masalınızın kurgusu üstünden verebilirsiniz. Nesilden nesle aktarılagelen masalların birçoğu, vermeyi amaçladıkları ahlaki öğretiler sayesinde bugün hale okunuyor ve çok seviliyor.

Klasik peri masallarında verilen derslerden örnekler verelim;

Güzel ve Çirkin masalı, okuyucuları, güzelliğin bakanın gözünde olduğunu öğrenir. Güzel, Çirkin’e karşı duyduğu gerçek aşk sayesinde, çirkin ve korkunç görünümlü bu canavara bir peri tarafından yapılan büyüyü bozar. Nihayetinde Güzel, hayalini kurduğu yakışıklı prense bu gerçek aşk sayesinde kavuşur.

Okuyucular Kral Midas masalından, diledikleri şeylere dikkat etmeleri gerektiğini ve açgözlülüğün kendi kendini yok etmeye sebep olabileceğini öğrenir.

Sindirella’dan okuyucular, sabredenlerin bu sabra karşılık mutlaka mükafata kavuşacağını öğrenir. Külkedisi, üvey annesinin ve üvey kardeşlerinin bütün kötü davranışlarına karşı büyük bir nezaket, sabır, dayanıklılık ve hoşgörüyle katlanır. En sonunda bütün bunların karşılığını, bir prensle evlenip sonsuza dek mutlu olmakla alır.

Kırmızı Başlıklı Kız masalından okuyucular, ayırt edebilme yeteneğinin ve eleştirel düşünmenin önemini öğrenir. Kırmızı Başlıklı Kız, yatakta yatanın aslında büyükannesi değil, onu yemek isteyen kötü kalpli kurt olduğunu anlayınca kurtulur.

Okuyucular Küçük Deniz Kızı’ndan, yeni bir şey öğrenmek ve bazı güzellikleri keşfetmek için konfor alanlarından çıkmaları gerektiğini öğrenir.

Pinokyo’dan okuyucular, yalanın kötü bir şey olduğunu, büyüklerine saygı duymanın önemini öğrenirler.

Masalınızı Mutlu Sonla Bitirin

Masallarda mutlu son zorunludur. Gerçek hayatta istediklerimizi her zaman elde edemesek de, bir peri masalı bize her şeyin mümkün olabileceğine inandırır. Hikayenizin sonu, kahramalarınız bağlamında inandırıcı olmalı ve okuyucunuzu tatmin edecek şekilde iyimser bitmelidir. Kahramanınız her zaman kötü adama karşı galip gelmeli, gerçek aşk her zaman kötülükleri yenmeli ve çirkin ördek yavrusu ne olursa olsun güzel bir kuğuya dönüşmelidir. Yani masalınız klasik olduğu üzere, “sonsuza dek mutlu yaşadılar” mottosuyla sona ermelidir.

Masalınızı Severek ve Titizlikle Yazın

Bir peri masalının kalıplaşmış birtakım unsurları olsa da, masal yazmak isteyen herkes sonsuz seçeneklere sahiptir. Masalınızı dilediğiniz gibi yazmakta özgürsünüz. Masal yazmak konusunda yukarıda sıraladığım tavsiyeler size rehberlik edecektir. Masal yazarken en önemli nokta, ilgi çekici karakterlerden oluşması ve kalıcı dersler veren bir hikaye kurgulayabilmektir. Masal yazmak için, hem kalbinizi, hem de zihninizi sınırsızca kullanabilirsiniz.

“Masal nasıl yazılır” sorusunun cevabını artık biliyorsunuz. O zaman hadi buyurun kalem kağıda sarılın veya bilgisayarınızın başına oturun. Eminim yıllar boyu keyifle okunabilecek masallar yazmak konusunda, bugüne kadar keşfedemediğiniz bir kabiliyete sahipsiniz. Bir sürü minik kalp, severek ve titizlikle yazacağınız masallarınızı bekliyor.

Pedagog Yazar Ercüment Eşsiz